Vandaag een informatief blog over parentificatie. Eigenlijk een moeilijk woord wat omschrijft dat kinderen doen wat volwassenen feitelijk zouden moeten doen.
In het dagelijks leven is vaak wel duidelijk wat volwassenen doen en waarvoor ze verantwoordelijk (horen te) zijn en wat bij kinderen hoort. Maar door een scheiding verandert dit nog wel eens. Als het onduidelijk is of wordt, ontstaan vaak problemen binnen eenoudergezinnen.
Kinderen gaan dingen doen die eigenlijk ouders horen te doen. Denk hierbij bijvoorbeeld klusjes aan huis, de vuilnis buiten zetten etcetera. Wanneer dit te veel en te vaak gebeurt, het kind voor zijn of haar ouder zorgt, dan wordt er een grens overschreden en noemen we dit parentificatie.
Deze parentificatie dient zich in verschillende vormen aan:
- Kinderen zorgen ervoor dat hun ouder(s) geborgenheid voelen en daardoor de situatie waarin ze zitten aankunnen. Kinderen zorgen hiermee voor een veilig gevoel en een veilige omgeving voor hun ouder(s);
- Kinderen zorgen voor een vorm van vriendschap. Ze gedragen zich meer als vriend of vriendin voor hun anders in plaats van hun kind te zijn. Ze zijn aanhankelijker en verplaatsen zich op een “volwassen” manier in de problematiek van hun ouder;
- Kinderen nemen allerlei taken over, doen voor een groot deel het huishouden en zorgen, in extreme, voor hun jongere broertjes en/of zusjes.
“Dat is toch mooi en liefdevol” zou je denken maar het heeft vaak nadelige gevolgen voor het kind. Heel vaak openbaren deze gevolgen zich wanneer ze zelf volwassen worden. Gevolgen waaraan je kunt denken in zulke gevallen zijn bijvoorbeeld:
- De emotionele behoeften in hun jeugd zijn onvoldoende vervuld, het kind is van zijn of haar jeugd beroofd zou je kunnen stellen;
- Het enige dat ze hebben geleerd is om voor een ander te zorgen en ze zetten dit ook consequent door in hun latere relatie(s);
- Ze stellen moeilijk grenzen en durven vaak geen NEE te zeggen waardoor ook hier hun eigen “IK” gevaar loopt;
- Ze begrijpen de ander, met hun problemen vaak heel goed en vervullen dan vaak opnieuw de “reddersrol” en lopen het risico dat ze opbranden.
Al met al best ernstige gevolgen door parentificatie.
“NIET DOEN” zou je zeggen, haast met een waarschuwend opgeheven vingertje. Ouders maken niet bewust de keuze om hun kind in die rol te plaatsen. Echter de voorbeelden die ik eerder heb genoemd komen vaker voor dan men denkt. Soms heel dichtbij en gebeurt het terwijl je erbij zit.
Voor kinderen is het uiterst belangrijk dat ze hun jeugd gewoon goed kunnen doorleven. Vooral ook voor de vervulling van hun eigen emotionele behoeften en hun ontwikkeling hierin. Voor hen moet gezorgd worden door hun ouder(s) en niet andersom. Het is goed dat ouders zich hiervan bewust zijn.
Mocht het zo zijn dat je als ouder steun, zorg en hulp nodig hebt, zoek en vindt die dan bij een andere volwassene. Laat het kind op een juiste en natuurlijke manier rijpen zodat het straks klaar is voor de volgende fase (volwassenheid) in zijn of haar leven.
Ik wil mijn blog graag afsluiten met een gedicht dat aangeeft dat duidelijk maakt dat het niet de rol van een kind is om als “volwassene” zijn of haar ouder(s) bij te staan.
“ Vroeger toen ik Mama was
en soms ook Papa
Toen zorgde ik
en zorgde ik
en zorgde ik
dat alles altijd goed kwam
Alleen kwam het dat niet dus”
Marcel Hondeveld MBA, mediation Arnhem
MfN-Registermediator
Volg ons